جرایم

جرم به هر فعل یا ترک فعلی گفته می شود که در قانون برای آن مجازات تعیین شده باشد. بنابراین هر رفتاری که قانون برای آن مجازات تعیین نکرده جرم نیست.

هر جرم برای تحقق خود نیازمند سه عنصر قانونی، مادی و روانی است. عنصر قانونی به معنای این است که باید قانون آن رفتار را جرم بداند. عنصر مادی یعنی باید آن رفتار مادی که قانون آن را جرم دانسته تحقق پیدا کرده باشد. مثلا در جرم سرقت این رفتار مادی، ربایش مال دیگری است. عنصر روانی هم به معنای آن است که شخص در ارتکاب رفتار خود اراده داشته باشد و نتیجه مجرمانه آن رفتار را بخواهد.

جرایم را بر اساس معیارهای مختلف به انواع گوناگونی تقسیم می کنند. بر اساس یک تقسیم بندی کلی، جرایم به دو نوع عمدی و غیر عمدی تقسیم می شوند. جرایم عمدی جرایمی هستند که مرتکب آن ها را با قصد و سوء نیت قبلی انجام می دهد. یعنی هم در انجام رفتار مجرمانه عمد و اراده دارد و هم اگر برای تحقق آن جرم نتیجه خاصی در قانون پیش بینی شده باشد، قصد تحقق آن نتیجه را دارد. جرایم غیر عمدی در جنایات به دو نوع شبه عمد و خطای محض تقسیم می شوند. شبه عمد آن جنایتی است که شخص در آن برای انجام رفتار مجرمانه اراده دارد اما نتیجه محقق شده را نمی خواهد و خطای محض جنایتی است که شخص نه برای ارتکاب رفتار مجرمانه اراده دارد و نه نتیجه را می خواهد. جرایمی که در حین خواب یا بی هوشی انجام می شوند یا توسط کودکان و دیوانگان ارتکاب پیدا می کنند از جمله این جرایم هستند.

در یک تقسیم بندی دیگر، جرایم را بر اساس شخص بزهکار یا شخص بزهدیده به انواع گوناگونی تقسیم می کنند. برای مثال جرایم اطفال و نوجوانان جرایمی هستند که توسط افراد زیر 18 سال انجام می شوند و علاوه بر احکام و مجازات های خاصی که دارند، دادگاه ها و تشریفات رسیدگی ویژه ای را هم به خود اختصاص داده اند. مثال دیگر جرایمی است که توسط پزشکان انجام می شود و ترتیبات مشخصی برای رسیدگی دارد. در جرایمی که بر اساس شخص بزهدیده شناخته می شوند، می توان از تعدی به مقامات دولتی یا توهین به مقامات سیاسی یا توهین به قضات نام برد که به علت شخصیت ویژه برهدیده جرم انگاری شده اند.

در یک تقسیم بندی دیگر جرایم بر اساس موضوع ارتکاب جرم به انواع مختلفی تقسیم شده اند. مثلا در جرایم امنیتی موضوع جرم امنیت و نظم اجتماعی است که مورد خدشه واقع شده است و یا در جرایم اقتصادی اخلال در نظام اقتصادی کشور موضوع جرم است. در جرایم علیه تمامیت جسمانی افراد، جرم باعث ایراد آسیب و صدمه به جسم افراد می شود. هر کدام از این جرایم، به علت ویژگی های مشترکی که دارند تابع قواعد مشترکی هم هستند. مثلا جرایم امنیتی در دادگاه انقلاب رسیدگی می شوند و یا جرایم علیه تمامیت جسمانی در صورت عمدی بودن مستوجب قصاص و در صورت غیر عمدی بودن مستوجب دیه است.

برای آشنایی بیشتر با انواع جرایم در حقوق ایران و مجازات های آن ها می توانید با متخصصان گروه وکلای ژیوار ارتباط برقرار کنید.