دادسرا و دادگاه

بر اساس قانون اساسی، مرجع رسمی تظلمات مردم دادگستری است. دادگستری شامل دادسراها و دادگاه های مختلفی است که هر یک بر اساس صلاحیت خود فعالیت می کنند.

در امور کیفری، دادسرا وظیفه کشف جرم، تحقیقات اولیه درباره وقوع جرم، تعقیب متهم، اظهار نظر درباره مجرمیت یا عدم مجرمیت متهم و در صورت صدور حکم در دادگاه وظیفه اجرای حکم را بر عهده دارد. در صورت اعتقاد به مجرمیت، قرار جلب به دادرسی و در صورت اعتقاد به بی گناهی متهم، قرار منع تعقیب صادر می شود. البته قرارهای دیگری مانند قرار موقوفی تعقیب و قرار ترک تعقیب هم وجود دارند که هر یک در صورت وجود شرایطی که در قانون آیین دادرسی کیفری ذکر شده صادر می شوند. به این قرارها قرار نهایی گفته می شود که تکلیف پرونده را در دادسرا مشخص می کند.

تفاوت دادسرا با دادگاه این است که دادسرا فقط قرار صادر می کند اما دادگاه هم می تواند قرار صادر کند و هم می تواند اقدام به صدور حکم کند. ریاست دادسرا با دادستان است که عالی ترین مقام قضایی در دادسراست.

دادسرا بر اساس صلاحیت محلی و ذاتی پرونده را به دادگاه مربوطه ارجاع می دهد. صلاحیت محلی به معنای آن است که یک دعوا از جهت محل استقرار دادگاه در صلاحیت آن باشد و صلاحیت ذاتی که از صلاحیت محلی مهمتر است و قابل چشم پوشی نیست، به این معناست که دادگاه از لحاظ صنف، نوع و درجه صلاحیت رسیدگی به آن دعوا را داشته باشد. منظور از نوع عمومی یا اختصاصی بودن دادگاه، منظور از صنف اداری، حقوقی یا انتظامی بودن دادگاه و منظور از درجه بدوی یا تجدید نظر بودن دادگاه است.

بر اساس قانون آیین دادرسی کیفری دادگاه های کیفری شامل دادگاه کیفری یک، دادگاه کیفری دو، دادگاه انقلاب، دادگاه اطفال و نوجوانان و دادگاه های نظامی می شوند که هر یک بنا به صلاحیت خود به جرایم رسیدگی می کنند.

در دادگاه کیفری یک جرایم مهمی مانند جرایم منجر به سلب حیات، حبس ابد، حبس های طولانی مدت و … بررسی می شوند.

دادگاه کیفری دو به جرایمی که در صلاحیت دادگاه های کیفری یک و انقلاب نیست رسیدگی می کند.

دادگاه انقلاب به جرایمی مانند جرایم امنینی، جرایم مواد مخدر، قاچاق کالا و ارز و … رسیدگی می کند.

دادگاه اطفال و نوجوانان مربوط به رسیدگی جرایمی است که توسط افراد زیر 18 سال ارتکاب پیدا می کند.

و دادگاه نظامی دادگاهی است برای رسیدگی به جرایم نظامیان که در قانون مخصوصی ذکر شده تشکیل شده است.

مرجع اعتراض از آراء غیر قطعی این دادگاه ها به جز مواردی که در صلاحیت دیوان عالی کشور است، دادگاه تجدید نظر خواهد بود.

برای آشنایی بیشتر با صلاحیت و نحوه عملکرد دادسراها و دادگاه های سراسر کشور می توانید با مشاوران و وکلای متخصص گروه وکلای ژیوار تماس بگیرید. متخصصان ما آماده ارائه انواع مشاره های حقوقی به شما هستند.