جرایم ناشی از تخلفات رانندگی

وکیل جرایم ناشی از تخلفات رانندگی می تواند به شما در زمینه طرح دعوا یا دفاع از خود در این جرایم کمک کند. گروه وکلای ژیوار با در اختیار داشتن چندین وکیل کیفری خبره و متخصص می تواند پاسخگوی هر گونه نیاز شما به خدمات حقوقی در رابطه با جرایم ناشی از تخلفات رانندگی باشد. در ادامه شما را با نکاتی درباره این جرایم و دانش تخصصی یک وکیل جرایم ناشی از تخلفات رانندگی آشنا می سازیم. گروه وکلای کیفری ژیوار راهنمای شما می باشد. وکیل تصادفات راهنمای شما می باشد.

جرایم ناشی از تخلفات رانندگی چیست؟

جرایم ناشی از تخلفات رانندگی به جرایمی گفته می شود که در نتیجه تخلف از قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی به وقوع می پیوندد. شما می توانید با کمک گروه وکلای ژیوار در نهایت اطمینان و آرامش، پرونده های ناظر به این جرایم را حل و فصل نمایید.

 جرایم ناشی از تخلفات رانندگی از رایج ترین جرایمی هستند که ممکن است هر یک از افراد جامعه را درگیر و آن شخص را با تبعات حقوقی و کیفری بسیاری مواجه کند. مواد 714 قانون مجازات اسلامی، ماده 715 قانون مجازات اسلامی، ماده 716 قانون مجازات اسلامی و ماده 717 قانون مجازات اسلامی تعزیرات مصوب سال 1375 به این جرایم پرداخته اند.

اگرچه ماهیت این جرایم از نوع خطای محض است اما به علت اینکه ارتکاب آن ها همواره با نوعی تقصیر از سوی راننده یا متصدی همراه است، در واقع از جرایم شبه عمد محسوب می شود. جرایم شبه عمد جرایمی هستند که در آن ها مرتکب قصد فعل را دارد و آن را به طور ارادی انجام می دهد اما قصد نتیجه حاصله از آن فعل را ندارد. 

عنصر مادی جرایم ناشی از تخلفات رانندگی چیست؟

عنصر مادی این جرایم عبارت است از:

• رانندگی یا تصدی وسیله نقلیه به عنوان رفتار فیزیکی
• موتوری بودن وسیله نقلیه به عنوان شرایط و اوضاع و احوال تحقق جرم
• قتل یا جراحت و صدمه به عنوان نتیجه

در خصوص مشاوره و یا اعطای وکالت کلیک کنید.

قتل غیر عمد در نتیجه تخلف راننده چه مجازاتی دارد؟

طبق ماده 714 تعزیرات: هر گاه بی‌احتیاطی یا بی‌مبالاتی یا عدم رعایت نظامات دولتی یا عدم مهارت راننده (‌اعم از وسائط نقلیه زمینی یا آبی یا هوایی) یا‌ متصدی وسیله موتوری منتهی به قتل غیر عمدی شود مرتکب به شش ماه تا سه سال حبس و نیز به پرداخت دیه در صورت مطالبه از ناحیه اولیای دم ‌محکوم می ‌شود.

منظور از تصدی، هدایت وسیله غیر نقلیه است؛ مثل کسی که هدایت جرثقیل و تله کابین را برعهده دارد. رانندگی و تصدی با فعل مثبت انجام می شود و انجام جرایم مذکور در مواد 714 الی 717 تعزیرات با ترک فعل امکان پذیر نیست.

در مورد صدمات و تلفات ناشی از تخلفات رانندگی باید خاطر نشان کرد که فرقی ندارد این صدمات و تلفات به سرنشین خودرو وارد شود یا هر کس دیگر.

ایجاد بیماری در نتیجه تخلف راننده چه مجازاتی دارد؟

حکم این امر بر حسب اینکه بیماری نوع شدید باشند و یا از نوع خفیف تر، در 2 ماده بیان شده است. ماده 715 به بیان حکم صدمات شدیدتر پرداخته است: هر گاه یکی از جهات مذکور در ماده 714 موجب مرض جسمی یا دماغی که غیر قابل علاج باشد و یا از بین رفتن یکی از حواس یا از کار افتادن عضوی از اعضاء بدن که یکی از وظایف ضروری زندگی انسان را انجام می ‌دهد یا تغییر شکل دائمی عضو یا صورت شخص یا سقط جنین شود مرتکب به حبس از 2 ماه تا یک سال و به پرداخت دیه در صورت مطالبه از ناحیه مصدوم محکوم می ‌شود.

در ماده 716 صدمات از نوع خفیف تر بیان شده: هرگاه یکی از جهات مذکور در ماده 714 موجب صدمه بدنی شود که باعث نقصان یا ضعف دائم یکی از منافع یا یکی از اعضای بدن شود و ‌یا باعث از بین رفتن قسمتی از عضو مصدو‌م گردد، بدو‌ن آنکه عضو از کار بیافتد یا باعث و‌ضعِ حمل زن قبل از موعد طبیعی شود مرتکب به حبس از یک ماه تا 3 ‌ماه و پرداخت دیه در صورت مطالبه از ناحیه مصدو‌م محکوم خواهد شد.

ایجاد صدمه بدنی در صورتی که مشمول هیچ یک از این مواد نباشد چه حکمی دارد؟

مطابق ماده 717 تعزیرات: هرگاه یکی از جهات مذکور در ماده 714 موجب صدمه بدنی شود مرتکب به حبس از پانزده تا هفتاد و پنج روز و پرداخت دیه در صورت مطالبه از ناحیه مصدو‌م محکوم می ‌شود.

عنصر روانی جرایم ناشی از تخلفات رانندگی

عنصر روانی این جرایم عبارت است از بی احتیاطی، بی مبالاتی، عدم رعایت نظامات دولتی یا عدم مهارت. ماده 145 قانون مجازات تحقق جرایم غیر عمدی را منوط به احراز تقصیر مرتکب و تبصره آن، تقصیر را اعم از بی احتیاطی و بی مبالاتی دانسته است.

بنا به تصریح ماده 714 تعزیرات، بی احتیاطی، بی مبالاتی، عدم رعایت نظامات دولتی یا عدم مهارت باید باعث تحقق جنایت علیه جسم و جان دیگری شود. بدین ترتیب، هرگاه بی احتیاطی، بی مبالاتی و عدم مهارت از سوی راننده وجود داشته ولی این ها موجب مرگ یا جراحت نشده باشد، راننده مسئول نخواهد بود.

طبق یکی رای وحدت رویه شماره 13 مورخ 1/3/1312« اگر قتل خطئی باشد و کسی که ارتکاب آن به او نسبت داده شده هیچ گونه تخلفی ننموده باشد و وقوع قتل هم صرفا به لحاظ تخلف مقتول باشد، راننده مسئولیتی ندارد.«

کیفیات مشدده و مخففه در جرایم ناشی از تخلفات رانندگی

مطابق مواد 718 و 719 تعزیرات وجود عواملی موجب تشدید یا تخفیف مجازات رانندگان متخلف شده است. ماده 718 در رابطه با موارد تشدید می گوید: در مورد مواد فوق هر گاه راننده یا متصدی وسایل موتوری در موقع وقوع جرم مست بوده یا پروانه نداشته یا زیادتر از سرعت مقرر‌ حرکت می‌کرده است یا آن که دستگاه موتوری را با وجود نقص و عیب مکانیکی موثر در تصادف به کار انداخته یا در محل‌ هایی که برای عبور پیاده رو‌ علامت مخصوص گذارده شده است، مراعات لازم ننماید و یا از محل‌هایی که عبور از آن ممنوع گردیده است رانندگی نموده به بیش از دو سوم حداکثر‌مجازات مذکور در مواد فوق محکوم خواهد شد. دادگاه می‌تواند علاوه بر مجازات فوق مرتکب را برای مدت یک تا پنج سال از حق رانندگی یا تصدی‌وسایل موتوری محروم نماید.

نداشتن گواهینامه یکی از موارد تشدید مجازات متخلف می شود لکن باید دانسته شود کسی که گواهینامه خود را تمدید ننموده است یا کسی که در آزمون رانندگی قبول شده لکن هنوز گواهینامه صادر نشده، فاقد گواهینامه محسوب نمی شود.

همچنین تبصره 2 ماده 719 در خصوص شرایط تخفیف مجازات می گوید: در تمام موارد مذکور هر گاه راننده مصدوم را به نقاطی برای معالجه و استراحت برساند و یا مامورین مربوطه را از واقعه آگاه کند و یا به‌هر نحوی موجبات معالجه و استراحت و تخفیف آلام مصدوم را فراهم کند دادگاه مقررات تخفیف را درباره او رعایت خواهد نمود.

نکته ای که باید ذکر شود این است که حبس تعزیری جرایم ناشی از تخلفات رانندگی قابل تبدیل به جزای نقدی نیست.

سایر جرایم مرتبط با راهنمایی و رانندگی

علاوه بر قتل و صدمات بدنی ناشی از تخلفات رانندگی رفتارهای دیگری نیز در زمینه راهنمایی و رانندگی مورد جرم انگاری قرار گرفته است.

مثلا ماده 720 تعزیرات جرم تغییر ارقام و مشخصات پلاک یا الصال پلاک دیگر به وسیله نقلیه سخن گفته است.

مطابق ماده 721 کسی که تصمیم به اوراق وسیله نقلیه دارد باید تحت شرایطی که ذکر شده آن را به راهنمایی و رانندگی اطلاع دهد.

ماده 722 ناظر به تکلیف مالک یا متصرف به اعلام سرقت یا مفقودی وسیله نقلیه به محض اطلاع از سرقت یا مفقودی است.

ماده 723 به جرم انگاری رانندگی بدون گواهینامه لازم پرداخته است.

ماده 724 در رابطه با جرم تغییر در دستگاه ثبت سرعت وسیله نقلیه به منظور ثبت سرعت پایین تر است.

و در انتها ماده 725 مامورانی را که به افراد فاقد صلاحیت گواهینامه رسمی اعطا کنند مورد مجازات قرار داده است.

جرایم ناشی از تخلفات رانندگی

جنایت، شبه‌عمد، و خطای محض جرایم ناشی از تخلفات رانندگی هستند:

• جنایت ناشی از تخلفات رانندگی: در صورتی که تخلفات رانندگی منجر به قتل غیرعمد شود، مرتکب به مجازات جنایت غیرعمد محکوم می‌شود. مجازات جنایت غیرعمد، بسته به شدت صدمات وارد شده به مقتول، می‌تواند شامل حبس، جزای نقدی، یا شلاق باشد.
• شبه‌عمد ناشی از تخلفات رانندگی: در صورتی که تخلفات رانندگی منجر به صدمات بدنی غیرعمد شود، مرتکب به مجازات شبه‌عمد محکوم می‌شود. مجازات شبه‌عمد، بسته به شدت صدمات وارد شده به مجروح، می‌تواند شامل حبس، جزای نقدی، یا شلاق باشد.
• خطای محض ناشی از تخلفات رانندگی: در صورتی که تخلفات رانندگی منجر به صدمات بدنی یا مالی شود، اما مرتکب دارای قصد و علم به وقوع حادثه نباشد، مرتکب به مجازات خطای محض محکوم می‌شود. مجازات خطای محض، بسته به میزان خسارت وارد شده، می‌تواند شامل جبران خسارت، حبس، یا جزای نقدی باشد.

انواع جرایم ناشی از تخلفات رانندگی

جرایم ناشی از تخلفات رانندگی، می‌ تواند به انواع زیر تقسیم شود:

• قتل غیرعمد ناشی از تخلفات رانندگی
• صدمات بدنی غیرعمد ناشی از تخلفات رانندگی
• صدمات بدنی ناشی از تخلفات رانندگی منجر به فوت
• تخریب اموال ناشی از تخلفات رانندگی
• سایر جرایم ناشی از تخلفات رانندگی

راه‌های پیشگیری از جرایم ناشی از تخلفات رانندگی

برای پیشگیری از جرایم ناشی از تخلفات رانندگی، باید اقدامات زیر انجام شود:

• افزایش فرهنگ ترافیک
• افزایش نظارت بر رانندگان
• افزایش مجازات تخلفات رانندگی

مجازات جرم رانندگی بدون گواهینامه چیست؟

مجازات چنین شخصی برای بار اول حبس‌ تعزیری تا 2 ماه یا جزای نقدی تا 10 میلیون ریال و یا هر دو مجازات و در صورت ارتکاب مجدد 2 ماه تا 6 ماه حبس است.

اگر کسی گواهینامه با عینک داشته باشد اما هنگام رانندگی عینک خود را نزند بدون گواهینامه محسوب می شود؟

خیر. چنین شخصی بدون گواهینامه محسوب نمی شود. در فرضی که کسی پشت فرمان خودروی خاموش نشسته و بقیه آن را هل می دهند و در این صورت موجب تحقق جرائم مذکور در مواد 714 الی 717 تعزیرات شود، آیا باز هم مشمول این مواد خواهد شد یا نه؟

با توجه به خاموش بودن و کار نکردن موتور، بهتر است بگوییم مشمول نمی گردد.

با توجه به سرانه بسیار بالای تصادفات رانندگی در کشورمان و آمار رو به افزایش مرگ و صدمات ناشی از تخلفات رانندگی، ممکن است هر فردی حتی برای یک بار در طول زندگی اش درگیر پرونده ای تحت عنوان جرایم ناشی از تخلفات رانندگی بشود. در صورت درگیری در چنین پرونده هایی حضور یک وکیل پایه یک دادگاه کیفری خوب در این زمینه که وکیل و مشاوره جرایم ناشی از تخلفات رانندگی نامیده می شود امری ضروری است.

رای وحدت رویه در خصوص عدم تمدید گواهینامه

در تاریخ 14/11/1399، هیأت عمومی دیوان عالی کشور، رأی وحدت رویه شماره 806 در خصوص عدم تمدید گواهینامه صادر کرد. به موجب این رأی، بیمه‌گر، در صورتی که راننده فاقد گواهینامه رانندگی باشد، ملزم به پرداخت خسارت نیست. در این رأی، دیوان عالی کشور، با تأکید بر لزوم رعایت قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی، بیان کرد که عدم تمدید گواهینامه رانندگی، نوعی تخلف است و راننده فاقد گواهینامه، مستحق دریافت خسارت نیست.

این رأی، با توجه به اهمیت رعایت قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی و لزوم پیشگیری از حوادث رانندگی، صادر شده است.

در صورت نیاز به وکیل جرایم ناشی از تخلفات رانندگی یا وکیل دادگاه کیفری در تهران، وکیل جرایم ناشی از تخلفات رانندگی یا وکیل دادگاه کیفری در کرج و وکیل جرایم ناشی از تخلفات رانندگی یا وکیل دادگاه کیفری در مشهد می توانید با گروه وکلای ژیوار که متشکل از چندین وکیل پایه یک کیفری هستند تماس برقرار نمایید.

سوالات متداول در باب جرایم ناشی از تخلفات جرایم پزشکی

در این بخش مفتخر به پاسخگویی سوالات متداول در باب جرایم ناشی از تخلفات جرایم پزشکی

• جرایم ناشی از تخلفات رانندگی چیست؟ جرایم ناشی از تخلفات رانندگی به جرایمی گفته می شود که در نتیجه تخلف از قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی به وقوع می پیوندد. شما می توانید با کمک گروه وکلای ژیوار در نهایت اطمینان و آرامش، پرونده های ناظر به این جرایم را حل و فصل نمایید. جرایم ناشی از تخلفات رانندگی از رایج ترین جرایمی هستند که ممکن است هر یک از افراد جامعه را درگیر و آن شخص را با تبعات حقوقی و کیفری بسیاری مواجه کند. مواد 714 الی 717 تعزیرات مصوب سال 1375 به این جرایم پرداخته اند.
• مجازات جرم رانندگی بدون گواهینامه چیست؟ مجازات چنین شخصی برای بار اول حبس‌ تعزیری تا 2 ماه یا جزای نقدی تا 10 میلیون ریال و یا هر دو مجازات و در صورت ارتکاب مجدد 2 ماه تا 6 ماه حبس است.