دادگاه کیفری یکی از انواع مراجع رسیدگی کننده به دعاوی مردم در دادگستری است که ویژگی ها، شرایط و تشریفات به خصوص خود را دارد. در صورتی که نیاز به آشنایی بیشتر با نحوه عملکرد دادگاه کیفری دارید، این مقاله برای شما نوشته شده است و می تواند به شما کمک کند. برای اطلاعات بیشتر و دقیق تر درباره دادگاه کیفری می توانید از وکلای پایه یک کیفری در گروه وکلای کیفری ژیوار مشاوره دریافت نمایید.
انواع مراجع رسیدگی کننده به دعاوی
به صورت کلی مراجع رسیدگی کننده به دعاوی به دو نوع مراجع قضایی و مراجع غیرقضایی تقسیم می شوند. مراجع قضایی مراجعی هستند که تحت نظر قوه قضاییه فعالیت می کنند و کسی که در این مراجع به دعاوی طرح شده رسیدگی می کند الزاما قاضی دادگستری است. اما مراجع غیرقضایی مراجعی هستند که زیر نظر قوه مجریه فعالیت می کنند و قوه قضاییه نسبت به آن ها نظارت ندارد. این مراجع متشکل از افرادی هستند که قاضی دادگستری نیستند. دادگاه کیفری یک مرجع قضایی محسوب می شود که در ادامه درباره انواع آن توضیحاتی بیشتری ارائه می شود. مطالعه مقاله ماده 477 برای شما در این خصوص خالی از لطف نیست.
انواع مراجع قضایی و دادگاه کیفری
مراجع قضایی به دو نوع مراجع حقوقی و مراجع کیفری تقسیم می شوند. مراجع حقوقی به دعاوی حقوقی می پردازند؛ یعنی آن دعاوی ای که مربوط به روابط خصوصی میان افراد است و طرح آن ها نیاز به تنظیم و ارسال دادخواست در فرم رسمی مشخص آن را دارد. مراجع کیفری اما مراجعی هستند که موضوع مورد رسیدگی در آن ها وقوع یک جرم است. حال سوالی که مطرح می شود این است که به چیزی جرم گفته می شود؟ بر اساس ماده 2 قانون مجازات اسلامی، جرم به هر فعل یا ترک فعلی می گویند که در قانون برای آن مجازات تعیین شده. بنابراین هر رفتاری که در قانون دارای مجازات نیست جرم دانسته نمی شود. مراجع قضایی نیز خود دارای د
بخش دادگاه و دادسرا هستند که هر یک وظایف مخصوص به خود را بر اساس قانون بر عهده دارند. دادسرا یکی مرجع قضایی کیفری است که به کشف جرم و انجام تحقیقات مقدماتی درباره آن می پردازد و در نهایت در صورت جرم تشخیص دادن آن رفتار پرونده را به دادگاه کیفری ای که صلاحیت رسیدگی به آن را دارد ارسال می کند. دادگاه کیفری نیز پرونده هایی که از سوی دادسرا به آن ارجاع شده را بررسی و حکم یا قرار مناسب را صادر می کند.
قانون آيين دادرسي كيفري
در خصوص اين قانون نكات زیر قابل توجه است: ۱- قانون فوق در روزنامه رسمي شماره ۲۰۱۳۵ مورخ ۳/۲/۱۳۹۳(ويژهنامه ۶۷۶) منتشر شده است. ۲- قانون آيين دادرسي جرايم نيروهاي مسلح و دادرسي الکترونیکی مصوب ۸/۷/۱۳۹۳ (منتشره در روزنامه رسمي شماره ۲۰۲۹۷ مورخ ۲۰/۸/۱۳۹۳ با رعايت ترتيب شماره مواد به عنوان بخش هاي هشتم، نهم، دهم، يازدهم و دوازدهم (مواد ۵۷۱ الي ۶۹۹) قانون آيين دادرسي كيفري مصوب ۴/۱۲/۱۳۹۲ الحاق و مقررات هر دو قانون از تاريخ ۱/۴/۱۳۹۴ لازم الاجرا شده است. ۳- مدت زمان اجراي آزمايشي هر دو قانون در ابتدا سه سال تعيين شده بود ليكن بر اساس ماده واحده قانون دائمي شدن قانون آييندادرسي كيفري مصوب ۹/۳/۱۳۹۷، از تاريخ انقضاي مدت اجراي آزمايشي، دائمي شده است. ۴- قانون مذكور در تاريخ ۲۴/۳/۱۳۹۴ توسط قانونگذار مورد اصلاح قرار گرفته كه اصلاحات آن در متن حاضر اعمال شده است. بر اساس ماده ۳۸ قانون اصلاحي، اصلاحات اخير نيز از تاريخ ۱/۴/۱۳۹۴ لازمالاجرا شده است.
انواع دادگاه کیفری
دادگاه کیفری به تناسبت نوع جرم و موضوع آن دارای انواع مختلفی است که هر یک صلاحیت های ویژه ای دارند. در ماده 294 قانون آیین دادرسی کیفری انواع دادگاه کیفری مشخص شده است: دادگاه های کیفری به دادگاه کیفری یک، دادگاه کیفری دو، دادگاه انقلاب، دادگاه اطفال و نوجوانان و دادگاه های نظامی تقسیم می شود.
صلاحیت دادگاه کیفری یک: دادگاه کیفری یک در مرکز هر استان تشکیل می شود و هر شعبه از آن دارای سه قاضی برای رسیدگی است. بر اساس ماده 302 قانون آیین دادرسی کیفری، جرایمی که دارای مجازات های زیر هستند در دادگاه کیفری یک رسیدگی می شوند:
- الف) جرائم موجب مجازات سلب حیات
- ب) جرائم موجب حبس ابد
- پ) جرائم موجب مجازات قطع عضو یا جنایات عمدی علیه تمامیت جسمانی با میزان نصف دیه کامل یا بیش از آن
- ت) جرائم موجب مجازات تعزیری درجه سه و بالاتر
- ث) جرائم سیاسی و مطبوعاتی
صلاحیت دادگاه انقلاب: بر اساس ماده 303 قانون آیین دادرسی کیفری این جرایم در صلاحیت دادگاه انقلاب هستند:
- الف) جرائم علیه امنیت داخلی و خارجی، محاربه و افساد فی الارض، بغی، تبانی و اجتماع علیه جمهوری اسلامی ایران یا اقدام مسلحانه یا احراق، تخریب و اتلاف اموال به منظور مقابله با نظام
- ب) توهین به مقام بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران و مقام رهبری
- پ) تمام جرائم مربوط به مواد مخدر، روان گردان و پیش سازهای آن و قاچاق اسلحه، مهمات و اقلام و مواد تحت کنترل
- ت) سایر مواردی که به موجب قوانین خاص در صلاحیت این دادگاه است.
صلاحیت دادگاه اطفال و نوجوانان: در صورتی که کودکان و نوجوانان مرتکب جرم شوند نحوه رسیدگی به جرم آن ها و مرجع رسیدگی به آن متفاوت خواهد بود که اصطلاحا به آن دادرسی افتراقی گفته می شود. ملاک رسیدگی به جرم در دادگاه اطفال و نوجوانان آن است که فرد در رمان ارتکاب به جرم زیر 18 سال سن داشته باشد.
صلاحیت دادگاه نظامی: دادگاه نظامی یک نوع دادگاه کیفری است که به جرایم نظامی نظامیان می پردازد. منظور از جرایم نظامی نظامیان جرایمی است که نظامیان به موجب وظیفه نظامی خود مرتکب آن می شوند. بنابراین در صورتی که یک فرد نظامی مرتکب جرمی شود که مرتبط به وظایف نظامی اش نیست در دادگاه کیفری عمومی به آن رسیدگی می شود.
صلاحیت دادگاه کیفری دو: دادگاه کیفری دو در حوزه قضایی هر شهرستان تشکیل می شود و هر شعبه از آن دارای یک قاضی است. هر دعوایی که در صلاحیت دیگر دادگاه های کیفری نباشد، در دادگاه کیفری دو طرح می شود.
نحوه شکایت در دادگاه کیفری
برای شکایت در دادگاه کیفری نیاز به تنظیم شکوائیه بر اساس ادله و مدارک خود که نشان دهنده وقوع جرم توسط متهم هستند دارید. البته در دادگاه کیفری بر خلاف دادگاه حقوقی که دادخواست حتما باید به صورت کتبی و بر اساس فرم رسمی آن نوشته نشود، شکایت به صورت شفاهی نیز پذیرفته می شود و مرجع قضایی ملزم به رسیدگی به آن است. پس از ارسال شکوائیه به دادسرا، دادسرا تحقیقات و بررسی های لازم را درباره آن انجام می دهد و در صورتی که آن را جرم بداند قرار جلب به دادرسی صادر کرده و آن را به دادگاه کیفری می فرستند. دادگاه کیفری نیز با تشکیل جلسه رسیدگی به آن جرم رسیدگی می کند و حکم مناسب را صادر می نماید
توصیه می شود برای شکایت از جرمی که علیه تان رخ داده است، حتما از یک وکیل پایه یک کیفری استفاده نمایید تا شانس موفقیت خود را در دادرسی کیفری افزایش دهید.
صلاحیت دادگاه کیفری
صلاحیت دادگاه کیفری در چه مواردی است و دادگاه کیفری مرجع رسیدگی به چه موضوعاتی است؟ در این مورد باید بدانید که منظور از دادگاه، مرجع قضایی رسیدگی به دعاوی مطرح شده است که افراد در صورت ایجاد اختلاف، به آنجا مراجعه میکنند.
منظور از واژه کیفری، دعاوی هستند که در آنها یک جرم شکل گرفته که پس از اثبات و صدور حکم، منتهی به اعمال مجازات برای فرد خاطی میشود. دادگاه کیفری به دو نوع دادگاه کیفری یک و دو، تقسیم میشود، در ادامه، صلاحیت هریک را به صورت جداگانه، مود بررسی قرار میدهیم.
- صلاحیت دادگاه کیفری یک: مستفاد از ماده 302 قانون آیین دادرسی کیفری، مواردی که دادگاه کیفری یک صلاحیت رسیدگی به آنها را دارد، میتوان به جرایمی اشاره کرد که موجب مجازات هایی چون سلب حیات، حبس ابد، قطع عضو، جرم عمدی علیه جسم دیگری با مجازات نصف دیه کامل یا بیشتر، جرم دارای مجازات تعزیری درجه سه و بالاتر از سه و جرایم مطبوعاتی میشوند.
- صلاحیت دادگاه کیفری دو: ماده 301 قانون آیین دادرسی کیفری، در مورد این که صلاحیت دادگاه کیفری در چه مواردی است، عنوان میکند که: «دادگاه کیفری دو، صلاحیت رسیدگی به تمامی جرائم را دارد، مگر آن دسته جرائمی که رسیدگی به آن ها، در صلاحیت دادگاه دیگری باشد.»
در صورت نیاز به یک وکیل پایه یک کیفری یا وکیل مواد مخدر متخصص و خبره می توانید با متخصصان ما در گروه وکلای کیفری ژیوار تماس بگیرید.
سوالات متداول در باب دادگاه کیفری
در این بخش به سوالات متداول شما درباره دادگاه کیفری پاسخ می دهیم:
- دادگاه کیفری چه انواعی دارد؟ دادگاه کیفری دارای انواع دادگاه کیفری یک، دادگاه کیفری دو، دادگاه انقلاب، دادگاه اطفال و نوجوانان و دادگاه نظامی است.
- اولین گام برای شکایت در دادگاه کیفری چیست؟ برای رسیدگی دعوای خود در دادگاه کیفری باید با کمک وکیل پایه یک کیفری یک شکوائیه تنظیم کرده و آن را به دادسرا بفرستید. دادسرا پس از بررسی و جرم تشخیص دادن آن رفتار پرونده را به دادگاه کیفری ای که صالح تشخیص دهد ارسال می کند.
بدون دیدگاه