قانون مجازات اسلامی در سال 1392 به منظور کاهش حبس افرادی که به زندان می روند، نهاد جدیدی تحت عنوان مجازات جایگزین حبس مقرر نموده است. در صورت وجود شرایط خاص، مجازات های حبس می تواند به مجازات های دیگری تبدیل شود. اگر چه مجازات های جایگزین در مورد بسیاری از جرایم وجود دارد، اما بیش از همه در مورد حکم زندان اعمال می شوند. بدین ترتیب برای جایگزین کردن مجازات شرایطی در قانون پیش بینی شده است که اگر این شرایط فراهم باشد، مجازات جایگزین حبس در نظر گرفته می شود.
بدین ترتیب قانون به مقام قضایی این اجازه را داده است تا با فراهم آمدن شرایط درج شده در قانون اسلامی، بدون در نظر گرفتن نوع جرم و یا فرد و یا گروه بتواند از مجازات های جایگزین و از جمله از خدمات عام المنفعه استفاده کند. گروه وکلای کیفری ژیوار درباره مجازات جایگزین حبس اطلاعات جامعی را در اختیار شما قرار خواهند داد.
مجازات های جایگزین حبس
مجازات جایگزین حبس تعزیری که دادگاه می تواند در صورت وجود شرایط مذکور در این ماده تعیین کند، عبارتند از:
- اعمال خدمات عمومی رایگان: انجام کار بدون دریافت مزد در یکی از مراکز و یا موسسات عمومی به مدت مشخص.
- پرداخت جزای نقدی: پرداخت مبلغی به عنوان جریمه به صندوق دولت.
- آموزش و حرفه آموزی: شرکت در دوره های آموزشی یا حرفه آموزی به منظور توانمندسازی محکوم.
- درمان و بازپروری: شرکت در دوره های درمان و بازپروری به منظور ترک اعتیاد یا اصلاح رفتار محکوم.
- تعلیق اجرای مجازات: به تعویق انداختن اجرای مجازات تا مدت مشخص.
دادگاه در تعیین مجازات جایگزین حبس، شرایط و امکانات محکوم را نیز در نظر می گیرد. به عنوان مثال، اگر محکوم دارای سابقه محکومیت کیفری مؤثر باشد، دادگاه ممکن است مجازات جایگزین حبس را به صورت تعلیق اجرای مجازات تعیین کند.
ماده ۶۵ قانون مجازات اسلامی در راستای اصلاحات کیفری صورت گرفته در سال 1392 به تصویب رسید. هدف از این ماده، کاهش جمعیت کیفری و جایگزینی مجازات های جایگزین حبس به جای مجازات حبس است.
در خصوص مشاوره و یا اعطای وکالت کلیک کنید.
تاثیر مجازات جایگزین حبس برای مجرم
تخفیف مجازات موجب تاثیراتی بر روی اعمال حکم مجرم خواهد داشت که در این بخش به بررسی تاثیر مجازات جایگزین حبس برای مجرم می پردازیم. امروزه به این نتیجه رسیده اند که صرف مجازات حبس کاهش دهنده جرم نیست. بلکه در بیشتر موارد مجرم را جسورتر می کند تا تلافی زندان رفته را به روش دیگری انجام بدهد. لذا قانونگذار به علت مواجه نشدن با چنین مواردی در فصل نهم قانون جرم های اسلامی به مجازات جایگزین حبس اشاره کرده است.
زندان به عنوان یک مجازات نه تنها در راستای اهداف اصلاح و درمان موثر نیست، بلکه منجر به قطع رابطه زندانی با زندگی عادی، خانواده، کار و اطرافیان خواهد شد. این مجازات علاوه بر مجرم بر زندگی اطرافیان مجرم نیز تاثیرگذار خواهد بود. به همین لحاظ امروزه سیستم های عدالت کیفری از کیفرگرایی محض به رویکردهای نوین اصلاح و درمان و بازسازی اجتماعی مجرمین روی آورده اند و دیدگاه های نوین جرم شناسی و جامعه شناسی کیفری بر این اساس استوار میباشد که استفاده از زندان تنها به عنوان آخرین حکم برای مقابله با مجرمان خطرناک در نظر گرفته می شود.
مجازات جایگزین حبس، مسیر میانبر اصلاح محکومان در سایت خبرگذاری جمهوری اسلامی ایران
جرم های جایگزین حبس
در خصوص بررسی جرائم و مجازات های جایگزین حبس مبحث پیش رو را مطالعه بفرمائید. برای مجرمین جرائم عمدی که حداکثر مجازات قانونی برای آنها در نظر گرفته شده است بدین شرح می باشد:
- 3 ماه حبس
- 91 روز تا 6 ماه حبس
- بیش از 6 ماه تا یک سال حبس
در صورتی که مجرمین جرائم غیرعمدی به جرم های جایگزین حبس محکوم می شوند. مگر اینکه جرم های قانونی جرم ارتکابی بیش از 2 سال حبس باشد که در این حالت جرم های جایگزین حبس اختیاری خواهد بود. این نوع تصمیم گیری در خصوص مرتکبین جرائمی است که نوع یا میزان تعزیر آنها در قوانین مشخص نشده است.
یکی از خدمات مهم گروه وکلای کیفری ژیوار ارائه مشاوره حقوقی رایگان به صورت تلفنی و آنلاین توسط وکیل پایه یک دادگستری می باشد. شما می توانید مشکلات حقوقی خود در تمام زمینه های امور کیفری مانند کلاهبرداری، خیانت در امانت، جعل سند، جرم جایگزین حبس را با مشاور حقوقی آنلاین در تمام ساعات شبانه روز حتی ایام تعطیل به صورت تلفنی و یا در واتساپ مطرح نمائید تا در کوتاهترین زمان ممکن پاسخگوی شما باشیم.
سوالات متداول در باب مجازات جایگزین حبس
در این بخش مفتخر به پاسخگویی سوالات متداول در باب مجازات جایگزین حبس می باشیم
- مجازات جایگزین حبس چیست؟ مجازات جایگزین حبس تعزیری، مجازاتی است که به جای مجازات حبس تعیین می شود. این مجازات ها معمولاً به گونه ای طراحی شده اند که موجب اصلاح و تربیت محکوم و پیشگیری از ارتکاب جرم در آینده شود.
- آیا مجازات جایگزین حبس می تواند جایگزین تمام مجازات های حبس شود؟ خیر، مجازات جایگزین حبس نمی تواند جایگزین تمام مجازات های حبس شود. در برخی از موارد، مجازات حبس تنها مجازات ممکن است. به عنوان مثال، در جرایمی که موجب اخلال در نظم عمومی یا امنیت کشور می شود، مجازات حبس تنها مجازات ممکن است.
مجازات های جایگزین حبس برای نوجوانان چیست؟
چنانچه نوجوانان مرتکب جرمی شوند در این صورت نیز مجازات های جایگزین حبس برای نوجوانان در نظر گرفته خواهد شد. این مجازات ها تحت تاثیر آموزه های عدالت بیش از هر چیز دیگری بر روی رفتار نوجوانان تاثیرگذار خواهد بود. از اینرو مجازات هایی که با توجه به جرم ارتکابی، شخصیت و پیشینه کیفری مجرم، دفعات ارتکاب جرم، وضعیت مجرم و آثار ناشی از ارتکاب جرم توسط دادگاه تعیین می گردد و با مشارکت مردم و نهادهای مدنی در اجتماع به مرحله اجرا می رسند. اقداماتی از قبیل اعمال دوره مراقبت، اقامت در منزل، نگهداری در روزهای پایان هفته، نظارت الکترونیک، خدمات عمومی رایگان و نهادهای ارفاقی مانند تعویق صدور حکم، ترک تعقیب، تعلیق تعقیب، بایگانی کردن پرونده، معافیت از کیفر، میانجیگری کیفری، تعلیق مجازات، نظام نیمه آزادی و آزادی مشروط به مجرم فرصت می دهد.